HIS normenkader 2025 gepubliceerd

cover his normenkader 2025 xis keurmerk

Het XIS Keurmerk heeft het nieuwe HIS normenkader (2025) voor huisartsinformatiesystemen gepubliceerd. Nu het keurmerk steeds meer terrein verovert, krijgt het ook steeds meer waarde voor individuele huisartsen, vindt Mariëtte Willems, LHV-bestuurder, huisarts CMIO en lid van de Stuurgroep van het XIS Keurmerk. “Het keurmerk is een opmaat tot betere kwaliteit en maakt het keuzeproces bij de aanschaf van een nieuw HIS eenvoudiger.”

“Veel regionale huisartsenorganisaties nemen het keurmerk al volop als voorwaarde mee bij de inkooptrajecten”, zegt Mariëtte Willems “Ze stellen als eis dat een HIS het keurmerk heeft óf binnen een bepaalde periode gaat halen. Nu het keurmerk het eerste jaar heeft doorlopen en dit tweede HIS normenkader er ligt, zie je dat het keurmerk ook echt toegevoegde waarde begint te krijgen voor de individuele huisartsen.” 

cover his normenkader 2025 xis keurmerk

Basiseisen inzichtelijk

Het belangrijkste is dat het XIS Keurmerk voor huisartsen inzichtelijk maakt of een HIS voldoet aan een aantal basiseisen. Natuurlijk ten aanzien van functionaliteiten, maar ook informatiebeveiliging en gegevensuitwisseling, vindt Willems. “Dit soort essentiële, fundamentele zaken zijn voor huisartsen vaak niet goed te overzien bij de keuze voor een HIS. Toen ik het normenkader voor het eerst bekeek, leken de eisen me erg basaal. Maar ik weet inmiddels dat het helemaal niet zo vanzelfsprekend dat een HIS aan deze basisnormen voldoet. Nu twee HIS’en in het bezit zijn van een keurmerk en een aantal leveranciers hebben zich gemeld voor een audit, is een steeds groter deel van de HIS’en op de markt XIS-gecertificeerd. Samen met het handboek Inkoop Zorginformatiesystemen en het model inkoopvoorwaarden ICT van LHV en InEen is het XIS Keurmerk een handig hulpmiddel voor het maken van een keuze en het succesvol uitvoeren van een ICT-inkoopproces.” 

Actueel en relevant

Het normenkader wordt jaarlijks geactualiseerd om ervoor te zorgen dat het actueel, relevant en praktijkgericht is en blijft. Het afgelopen jaar is dat updateproces voor het eerst doorlopen, in nauwe samenwerking met normstellers, leveranciers en gebruikers. Naast tekstuele wijzigingen zijn er ook inhoudelijke wijzigingen doorgevoerd en zijn er normen vervallen of bijgekomen. Het eerdere normenkader bevatte 13 normen uit het OPEN-programma. Aangezien dit programma is geëindigd moest voor een aantal van deze normen een nieuwe normsteller gevonden worden.
“Dit tweede normenkader is een heel mooi resultaat, maar we moeten alweer vooruitkijken”, zegt Willems: “We gaan een drukke periode tegemoet waarin veel ontwikkeld moet worden om HIS’en beter te laten communiceren met de informatiesystemen van andere zorgaanbieders. Ook op het gebied van medicatieoverdracht en databeschikbaarheid staat de huisartsensector veel te wachten. Vanuit landelijke programma’s passen leveranciers hun HIS’en nu aan met nieuwe functionaliteiten en aan wetgeving. Door dit na de bouw in het normenkader mee te nemen, zorgen we dat de functionaliteiten beschikbaar blijven voor huisartsen. Als huisartsen weten dat de basis op orde is, kunnen ze met een gerust hart naar de mooie, in het oog springende nieuwe innovaties en vormgeving van HIS’en kijken. Want ook die ontwikkelingen zijn belangrijk, maar wel als de basis op orde is.”

HIS normenkader 2025 downloaden

Het HIS normenkader 2025 is vanaf nu te downloaden via deze pagina. Het vervangt het HIS normenkader 2024.01.

 

“XIS Keurmerk helpt huisarts bij keuze informatiesysteem”

bart van pinxteren - gebruikerspanel

Bart van Pinxteren, huisarts en CMIO Huisartsen Utrecht stad, toetst als lid van het gebruikerspanel of de minimale eisen van het XIS Keurmerk aansluiten bij de dagelijkse praktijk van de huisarts. Hij heeft naar eigen zeggen een intrinsieke motivatie om de digitale huisartsenzorg beter te maken en denkt dat het XIS Keurmerk de informatiesystemen daadwerkelijk een kwaliteitsimpuls kan geven. 

bart van pinxteren - gebruikerspanel

Het HIS normenkader, het document waarin de minimale eisen van het XIS Keurmerk aan huisartseninformatiesystemen staan omschreven, wordt jaarlijks geactualiseerd volgens een vast omschreven proces. In dat proces zijn een aantal formele momenten vastgelegd waarop normstellers, leveranciers en gebruikers hun inbreng kunnen delen met het XIS Keurmerk. 

Digitale huisartsenzorg vooruit helpen

Bart van Pinxteren, CMIO huisarts, is lid van het gebruikerspanel en vertegenwoordigt samen met zeven andere huisartsen het perspectief van de eindgebruikers. “Als CMIO moet je de drang hebben om de wereld een beetje beter te maken op dat deel waar je invloed op hebt. En ik heb een intrinsieke motivatie om de digitale huisartsenzorg vooruit te helpen. Daarnaast weet ik als huisarts natuurlijk als geen ander hoeveel tijd je op een dag je met je informatiesysteem bezig bent, het is een ontzettend belangrijk onderdeel van mijn werk”, legt Van Pinxteren uit. “Bovendien ben ik eigenaar van de ICT-ladder: een platform dat huisartsen helpt om digitaal volwassen te worden. We gebruiken daarvoor een hele uitgebreide vragenlijst over de digitale omgeving van huisartsen en krijgen op die manier dus ontzettend veel feedback over de systemen. Die kan ik gebruiken als ik feedback lever op het HIS normenkader.”

Belangen en meningen

Het gebruikerspanel toetst vooral of de minimale eisen zoals omschreven in het normenkader aansluiten bij de processen in de dagelijkse huisartsenpraktijk. Dat betekent ook dat het panel niet alle op- en aanmerkingen kwijt kan in het HIS normenkader: “Er zijn natuurlijk heel veel verschillende meningen en je krijgt in het begin de neiging om alle ICT-gerelateerde zaken in te brengen. Daardoor moesten we onszelf de vraag stellen: ‘gaan we hier wel over?’ Er moest bijvoorbeeld een nieuwe ICPC -code komen, maar daar is het normenkader niet voor bedoeld. Gelukkig kunnen we een deel van dat soort input wel kwijt. De mensen van het keurmerk luisteren goed en vragen goed door. Als het om zaken gaat die niet in het keurmerk thuishoren, dan nemen ze het mee naar het NHG. Op die manier hebben we het idee dat onze wensen en vragen goed landen.” Die staan volgens van Pinxteren overigens niet per definitie haaks op de belangen van de leveranciers: “Nee, ik heb niet het idee dat leveranciers in de weg zitten.”

HIS Referentiemodel

Van Pinxteren denkt dat het keurmerk huisartsen gaat helpen bij de keuze voor een informatiesysteem: “Het is voor praktiserend huisartsen moeilijk om door de bomen het bos te zien. Als een HIS het XIS Keurmerk heeft, hoef je heel veel zaken niet meer uit te vragen en geeft dat veel meer duidelijkheid dan wanneer de leverancier zegt te werken volgens het HIS Referentiemodel. Het HIS Referentiemodel geeft aan waar je je aan mág houden, maar er zit geen normerend karakter aan. Dat betekent dat leveranciers in feite de vrijheid hebben om er mee te doen wat ze willen. Met het normenkader van het XIS Keurmerk kun je de toepassing van het Referentiemodel meer afdwingen en laat je zien dat je er daadwerkelijk aan voldoet. Het is enigszins vergelijkbaar met de NHG Standaarden. Als je NPA-geaccrediteerd bent, dan laat je zien dat je volgens de standaarden werkt. Daarom willen we het XIS Keurmerk ook in de ICT-ladder gaan opnemen.”

Voordelen leveranciers

Het XIS Keurmerk heeft volgens Van Pinxteren ook voordelen voor leveranciers: “Het keurmerk moet uiteraard geen ontwikkelagenda zijn, maar het kan er wel aan bijdragen dat leveranciers beter weten waar ze aan toe zijn. Ik denk dat ze heel graag hun best willen doen voor de huisartsen, maar soms worden overvallen door alle ontwikkelingen in het veld. Sterker, ze worden er soms horendol van. Tegelijkertijd kunnen ze natuurlijk mooie sier maken met het keurmerk. Dat nu nog maar twee leveranciers het keurmerk behaald hebben komt mogelijk doordat huisartsen langlopende overeenkomsten met een leverancier afsluiten, ze kiezen niet voortdurend een nieuw systeem. Daardoor is er wellicht een soort ‘delay’ bij leveranciers. Naarmate het keurmerk bekender wordt en meer ‘omarmd’ wordt, zullen huisartsen het steeds meer gaan inbrengen bij de onderhandelingen met de leveranciers en wordt het steeds belangrijker. Zo kan het daadwerkelijk voor een kwaliteitsimpuls gaan zorgen.” 

Open consultatie HIS normenkader 2025

open consultatie HIS normenkader 2025

Het nieuwe HIS normenkader van het XIS Keurmerk is in de maak. Vandaag start de open consultatie voor leveranciers. Dit houdt in dat HIS-leveranciers het concept HIS normenkader 2025 kunnen beoordelen op de criteria maak- en haalbaarheid. Inmiddels zijn alle bij ons bekende HIS-leveranciers benaderd. Geen bericht ontvangen? Neem dan contact met ons op via info@xiskeurmerk.nl.

Reageren op het normenkader kan tot en met 30 augustus 2024.

Zie ook: Thema’s en planning van het HIS normenkader 2025.

XIS Keurmerk voor PharmaPartners

Pharmapartners ontvangt XIS Keurmerk

Op dinsdag 25 juni heeft HIS-leverancier Pharmapartners het XIS Keurmerk ontvangen voor hun huisartseninformatiesysteem Medicom. Pharmapartners is hiermee de tweede leverancier die een plek heeft veroverd in het XIS Keurmerkregister.

Pharmapartners ontvangt XIS Keurmerk
Vlnr: Martina Bartelink, Eric Scheppink, Judith Rooswinkel – Verhagen en Gerard van Haperen

Eric Scheppink, stuurgroeplid van het XIS Keurmerk en NHG-bestuurder, en directeur van Stichting LEGIO Martina Bartelink overhandigden het certificaat aan directeur Gerard van Haperen en Judith Rooswinkel – Verhagen, Team Lead R& D Huisartsenzorg.

Belangrijk voor huisartsensector

“Het XIS Keurmerk is belangrijk voor de huisartsensector dus het is geweldig dat ook Pharmapartners het nu behaald heeft. Temeer omdat PharmaPartners ook de eerstelijns apotheken bedient, een belangrijk Unique Selling Point”, zei Eric Scheppink. “Huisartsen kunnen het keurmerk meenemen in het selectieproces van een systeem en doen dat ook steeds vaker. Ik hoop dat het een stimulans is voor de andere HIS-leveranciers om het keurmerk ook te behalen.”

Trots

Directeur Gerard van Haperen zei trots te zijn: “Ook wij vinden de kwaliteit van de software belangrijk voor de huisartsen. Daarom zijn we blij met het keurmerk, want het houdt ons scherp. Natuurlijk houden we vast aan onze USP’s, maar het is goed dat met het keurmerk de norm wordt gezet.” Judith Rooswinkel – Verhagen heeft vanuit PharmaPartners al enkele jaren meegedacht over het HIS normenkader. Lachend: “Het voelt ook een beetje als mijn keurmerk, dus ook ik ben heel trots.”

Thema’s en planning HIS normenkader 2025

HIS normenkader 2025

De minimale eisen die het XIS Keurmerk aan systemen stelt, zijn up-to-date en toekomstbestendig. Daarom wordt het HIS normenkader jaarlijks geüpdatet op basis van de laatste ontwikkelingen en wet- en regelgeving. Met de goedkeuring van het werkplan 2025 hebben LHV, NHG en InEen de thema’s bepaald die in het nieuwe normenkader extra aandacht krijgen. 

Thema’s HIS normenkader 2025

De stuurgroep, bestaande uit vertegenwoordigers van LHV, InEen en NHG, heeft het werkplan goedgekeurd en drie thema’s geselecteerd die in het volgende HIS normenkader een belangrijke rol spelen. Deze thema’s hebben we inmiddels voorgelegd aan een aantal HIS-leveranciers tijdens een kick-off-overleg op donderdag 14 maart. Het gaat om de volgende onderwerpen:

  • Actualiseren van de OPEN-normen
    Programma OPEN is afgerond en daarom moeten de OPEN-normen worden geactualiseerd en ondergebracht bij een nieuwe normensteller. We verwijderen in het nieuwe normenkader alle verwijzingen naar OPEN en de bijbehorende certificering. De beschrijving van de voormalige OPEN-normen wordt waar nodig verduidelijkt. Wijzigingen in het HIS-referentiemodel die betrekking hebben op de voormalige OPEN-normen worden doorgevoerd. Mogelijk komt daarmee de vrijstelling voor het auditen op OPEN-normen voor leveranciers die al OPEN-gecertificeerd zijn, te vervallen.
  • Opnieuw beoordelen eerder vervallen normen
    In totaal hebben 7 normen het definitieve normenkader van 2024 niet gehaald. De komende tijd gaan we deze normen opnieuw beoordelen en komen ze mogelijk terug in het HIS normenkader 2025. 
  • Ontwikkelingen HIPMA-tafel 2023
    De huisartsenkoepels LHV, InEen en NHG, gebruikersvereniging NedHis, leverancierskoepel NedXis, VZVZ en Zorgverzekeraars Nederland monitoren samen alle lopende projecten en initiatieven op digitaliseringsgebied in de eerste lijn. Ook leggen ze vast wat het komende jaar de prioriteiten zijn op de ontwikkelagenda’s van de leveranciers. De komende tijd onderzoeken we of er uit de HIPMA-tafel van 2023 ontwikkelingen zijn die al door leveranciers gerealiseerd zijn en daarmee in aanmerking komen voor het normenkader 2025. 

Planning normenkader 2025

Nieuwe versie HIS normenkader

HIS normenkader 2024.01

Er is een nieuwe versie van het HIS normenkader 2024 verschenen. Deze versie (2024.01) is nu als download beschikbaar op onze website.  

In oktober ontving de stuurgroep van het XIS Keurmerk een brief van NedXis met daarin een aantal inhoudelijke en procedurele klachten. Na zorgvuldige beoordeling en verwerking van deze klachten hebben we een nieuwe versie van het normenkader gemaakt waarin de meeste klachten gehonoreerd zijn. Het gaat hierbij zowel om tekstuele aanpassingen (onder andere in de gebruikte terminologie) als inhoudelijke aanpassingen. 

Geen audit OPEN-normen 

Een belangrijk verschil met de vorige versie is dat de verplichte audit op de OPEN-normen is vervallen. Als een HIS voor programma OPEN is gecertificeerd (Normenkader-ICT-basiseisen- OPEN), dan hoeft het niet opnieuw ge-audit te worden. Dit is conform eerdere afspraken met leveranciers en is nu aangepast in deze versie. Ook zijn vier normen vervallen; één norm wordt verschoven naar het volgende normenkader. Drie normen bleken ontwikkelwensen, waardoor deze nog niet in aanmerking komen voor het keurmerk.  Aangezien leverancier ChipSoft wel op deze vier normen en de OPEN-normen ge-audit is, vermelden wij dit in het Keurmerkregister

Download nieuwe versie normenkader  

Het normenkader 2024.01 is te downloaden via deze link. Op pagina 4 staat een overzicht van de aanpassingen. 

Eerste certificaat XIS Keurmerk uitgereikt

Eerste XIS Keurmerk uitgereikt

Op maandag 18 december is voor de eerste keer een XIS Keurmerk uitgereikt aan een HIS-leverancier. Corine van Geffen, stuurgroeplid van het XIS Keurmerk, en directeur van Stichting LEGIO Martina Bartelink, verblijdden leverancier ChipSoft met het certificaat. 

Vlnr: Nicole Sterk-Versteeg (Teamleider Huisartsenzorg ChipSoft), Mark Lourens (Relatiemanager Huisartsenzorg ChipSoft), Hans Mulder (CEO ChipSoft), Corine van Geffen (stuurgroeplid XIS Keurmerk, bestuurslid InEen), Martina Bartelink (Directeur Stichting LEGIO)

Om de kwaliteit van de huisartsinformatiesystemen een impuls te geven, ontwikkelde Stichting LEGIO op verzoek van de huisartsenkoepels (NHG, LHV en InEen) een keurmerk. Met financiële steun van het ministerie van VWS en Zorgverzekeraars Nederland kon het XIS Keurmerk – na jaren van voorbereiding – in juni van dit jaar officieel van start. 

Bijzonder moment

“Het overhandigen van het eerste keurmerk XIS is een bijzonder moment”, vindt Corine van Geffen, Vicevoorzitter van het bestuur van InEen en stuurgroeplid van het XIS Keurmerk. “ChipSoft heeft blijk gegeven van lef en ambitie.” Ook LEGIO-directeur Martina Bartelink vindt het uitreiken van het eerste certificaat een mijlpaal: “Nog geen enkele andere zorgsector heeft een keurmerk voor de informatiesystemen. Voor ons was ook alles nieuw. Want hoe regel je een keurmerk met elkaar? Wat zijn de minimale normen? Het is een leerproces. Dat we hier vandaag bij ChipSoft het eerste keurmerk kunnen overhandigen is kortom ook voor ons een mooi kerstcadeautje.”

Trots

Hans Mulder, CEO van ChipSoft, is trots dat het relatief nieuwe systeem HiX voor de huisartsenzorg als eerste HIS het keurmerk in ontvangst mag nemen: “Wij omarmen het XIS Keurmerk en soortgelijke initiatieven om innovaties binnen de huisartsenpraktijken te realiseren en om daar bovenop regionale samenwerking en gegevensuitwisseling verder te optimaliseren. Dit alles om de zorgverlener nog efficiënter te ondersteunen en de patiënt nog betere zorg te kunnen bieden. Wat ons betreft is dit pas het begin!”

XIS Keurmerk in podcast De Nulpraktijk

podcast de nulpraktijk xis keurmerk

De podcast-serie De Nulpraktijk van de redactie van Skipr en Zorgvisie, volgt de opzet van de innovatieve huisartsenpraktijk Hondsrugpark Gezond waarin een grote rol is weggelegd voor digitalisering. In de vierde aflevering vertelt Martina Bartelink, directeur van Stichting LEGIO, hoe het XIS Keurmerk bijdraagt aan kwaliteitsverbetering van huisartsinformatiesystemen (HIS’en).

Huisartsen Karen Bloemendal en Sanne Rekers werken aan de huisartsenpraktijk van de toekomst. Ze noemen het huisartseninformatiesysteem (HIS) daarbij als een beperkende factor: “Je verzint dingen of je weet dat iets bestaat en technisch mogelijk is, maar om het dan ook voor elkaar te krijgen is niet altijd eenvoudig”. Ook het invoeren van het dossier van een nieuwe patiënt vergt vaak meer tijd en handwerk dan nodig zou moeten zijn.

XIS Keurmerk voor kwaliteitsimpuls

Martina Bartelink legt uit hoe het XIS Keurmerk moet gaan zorgen voor een kwaliteitsimpuls van de systemen: “Het XIS Keurmerk maakt inzichtelijk of een bepaald systeem voldoet aan een aantal minimale eisen vanuit de sector. Is dit wel veilig? Kan mijn systeem goed communiceren met andere partijen? De lat gaat elk jaar een stukje omhoog om stap voor stap de algehele kwaliteit te verbeteren zodat de systemen klaar zijn voor innovaties.” De normen zijn opgesteld in samenwerking met de huisartsenkoepels en gebruikersvereniging NedHis.
Deelname aan het keurmerk is niet verplicht voor leveranciers. Toch verwacht Bartelink dat het druk zet op de leveranciers om de kwaliteit te verhogen. De komst van het keurmerk sluit aan op het Actieplan van minister Kuipers om de situatie op de zorg-ict-markt te verbeteren. Het plan moet zorgen voor meer openheid, transparantie en innovatie en meer oog voor het publieke belang. De minister noemt het XIS Keurmerk als voorbeeld voor de basis van een vergunningenstelsel.

Podcast beluisteren

De podcast is te beluisteren via deze link: “De lat voor keurmerk huisartseninformatiesystemen gaat elk jaar omhoog”